21 czerwca

EUGENIUSZ I HISTORIA FRANCJI: BĘDĘ TAKŻE PRACOWAŁ WŚRÓD MŁODZIEŻY.

Po opisaniu diabolicznej sytuacji, w jakiej znajdowała się młodzież, Eugeniusz zdaje sobie sprawę, aby pomimo niebezpieczeństwa płynącego z nadzoru policji Napoleona nad jego osobą, natychmiast odpowiedzieć na ataki Napoleona. Głównym zamiarem dopiero co wyświęconego kapłana było stworzenie systemu, który chroniłby młodzież Aix przed grożącymi jej diabelskimi atakami.

Czy trzeba było, smutnemu widzowi tego potopu zła, zadowolić się cichym jęczeniem i nie przyniesieniem na nie jakiegoś lekarstwa? Z pewnością nie: choćbym miał być prześladowany, choćbym nie odniósł zwycięstwa w tym świętym zamiarze postawienia zapory temu potokowi niesprawiedliwości, [3] co najmniej nie będę miał sobie do zarzucenia, że nie próbowałem. Lecz jakiego użyć sposobu, aby powiodło się to wielkie przedsięwzięcie? Żadnego innego jak ten, z którego korzysta sam zwodziciel. On wierzy, że będzie mógł zdeprawować Francję, psując wyłącznie młodzież; to więc ku niej kieruje wszystkie swoje siły. Dobrze! I ja będę pracował wśród młodzieży; będę się starał zachować ją od nieszczęść, które jej grożą, których już po części doświadcza; uczynię to zawczasu inspirując ją miłością do cnoty, szacunkiem do religii, smakiem pobożności, wstrętem względem wad.

Dziennik Stowarzyszenia Młodzieży, 25.04.1813, w: EO I, t, XVI.