30 września 2019

ULTIMATUM

Przyglądamy się trudnościom Eugeniusza odnośnie pojednania z królem i rządem a także wielu obiekcjom, jakie wyraża co do sposobu, aby je uzyskać.

Henryk Tempier słusznie jest sfrustrowany odmową Eugeniusza i brakiem współpracy z tymi, którzy pomagają mu, aby go ustrzec przed wygnaniem, odzyskać obywatelstwo francuskie oraz oficjalne uznanie, że jest biskupem. Tempier do Laus wysyła Jeancarda, aby osobiście porozmawiał z Eugeniuszem i pomógł mu napisać wymagany przez króla list. Jeancard dostarczył ten list Tempierowi. To pewnego rodzaju ultimatum i prośba dla Eugeniusza, aby przestał stawiać warunki i zdecydował się w taki czy inny sposób.

Mój drogi księże biskupie i umiłowany Ojcze, chce ksiądz biskup czy też nie wyjść z okropnego położenia, w jakim się ksiądz biskup znajduje? Jeśli tak, to proszę o tym szybko powiedzieć! Ale zatem nie trzeba było nam pozwolić na poniesienie kosztów zabiegów, absolutnie trzeba było zabronić Guibertowi, aby powiedział jedno słowo o księdzu biskupie; ale trzeba przełknąć wszystek dyshonor, jakimi księdza biskupa napawano, trzeba powiedzieć amen wszystkim dawnym, obecnym i przyszłym zniewagom zarówno ze strony złych członków, jak i ze strony rządu. Jeśli to księdzu biskupowi odpowiada, to nie mam nic do powiedzenia.

Powinien słuchać swoich przyjaciół, którym zależy na jego dobrym samopoczuciu i wykorzystali wszelkie sposoby, aby go wydostać z nieszczęsnej sytuacji.

Jeśli jednak chce ksiądz biskup wyjść z tego stanu, który mogę nazwać nieszczęsnym, trzeba nieco odpuścić i odwzajemnić uczucia księdza przyjaciół, którzy jeszcze trochę troszczą się o honor księdza biskupa. Aż dotąd nie uczynili nic, co było niegodne księdza biskupa i za nic w świecie nie chcieli proponować księdzu biskupowi marnych i nieodpowiednich zabiegów.

Konieczne jest, aby ksiądz biskup docenił zabiegi, które podjęto na korzyść księdza biskupa. Uważamy to za tak konieczne, bowiem, aby nie znowu kolejnego tygodnia na listowne pertraktacje, zdecydowaliśmy się wysłać księdzu biskupowi Jeancarda; wszystko, co on wam powie zostało poważnie, wspólnie przedyskutowane przed biskupem [przypis edytora: Fortunatem].

Jeancard, były oblat, był uznanym współpracownikiem Eugeniusza, który później został biskupem pomocniczym Marsylii. Tempier i biskup Fortunat mieli nadzieję, że wleje nieco rozwagi w ducha Eugeniusza, nawet jeśli to zakładałoby zgodę na kierowanie diecezją.

Jest jeszcze jedna trudność – zgoda na stolicę, skoro się ją księdzu biskupowi oferuje. Ale dlaczego nie chce ksiądz biskup podjąć tej drogi, którą Opatrzność może przed księdzem biskupem otworzyć? Mówię do księdza biskupa jak przyjaciel i powiernik waszych najskrytszych myśli: Wyrządzi sobie ksiądz biskup szkodę odmawiając stolicy, którą chciano księdzu biskupowi zlecić. Chciałbym jedynie dla spokoju księdza biskupa i dla dobra tylu innych racji, żeby ksiądz został biskupem na innej stolicy niż Marsylia; tam uczyni ksiądz więcej dobra.

List Henryka Tempiera do Eugeniusza de Mazenoda, 23.08.1835, w: EO II, t. 2, nr 83.