Oblaci i Lourdes – zapomniane związki z objawieniami św. Bernadety Soubirous

Pierwszy opis objawień

Ścisła więź misjonarzy oblatów z sanktuarium w Lourdes miała swe początki już niecałe trzy lata po cudownych objawieniach Niepokalanej św. Bernadecie Soubirous i trwa do dzisiaj. Bernadeta Soubirous miała czternaście lat, kiedy ukazywała się jej Maryja Dziewica. Działo się to między 11 lutego a 16 lipca 1858 r. Przedtem nie chodziła do szkoły, nie umiała czytać ani pisać. Opowiadała o swoich przeżyciach w miejscowym dialekcie. Wkrótce po objawieniach została wysłana do szkoły prowadzonej przez zakonnice. Tam zaczęła uczyć się francuskiego, który pozostał dla niej zawsze językiem trudnym. Pierwszy raz spisała swoje przeżycia po francusku w 1861 r. na prośbę oblata, o. Ferdynanda Gondranda.

Jak do tego doszło? Biskup z Tarbes zaprosił o. Ferdynanda Gondranda OMI do wygłoszenia rekolekcji dla swoich księży we wrześniu 1860 r. W tym czasie udał się również do Lourdes i spotkał się prywatnie z Bernadetą, o której mówiono, że 18 razy widziała Matkę Bożą. Objawienia zostały oficjalnie uznane właśnie w tym roku. Przekonany, że Bernadeta mówi prawdę, zaczął z nią korespondować. Wiosną 1861 r., gdy głosił rekolekcje w Betharam, mieście oddalonym zaledwie o kilka kilometrów od Lourdes, prosił ją, aby opisała objawienia Pani, którą ona nazywała „Niepokalanym Poczęciem”. Bernadeta napisała i wysłała ten list. To pierwsze pisane świadectwo objawień wysłała 28 maja 1861 r. Niestety, ojciec Gondrand opuścił Betharam i udał się do Marsylii na wieść o śmierci biskupa de Mazenoda. List wrócił do Bernadety i zatrzymała go ona aż do śmierci. Dokument ten znajduje się obecnie w archiwum sióstr w Nevers. Zaczyna się następująco:

Do Wielce Szanownego o. Gondranda, Oblata Maryi Niepokalanej w Betharan.

Część jest zamieszczona w drugim czytaniu Liturgii Godzin ze święta Matki Bożej z Lourdes, które Kościół obchodzi 11 lutego.

Bazylika w Lourdes

Był rok 1862, kiedy biskup diecezji Tarbes do której należy Lourdes,  rozpoczął zbieranie funduszy na budowę kaplicy nad grotą, dzisiaj znaną jako Krypta. Ale bp Laurence szybko zrozumiał, że tłumy, które zaczęły napływać do Lourdes, nie pomieszczą się w niej. Przygotował więc plany budowy kościoła znanego jako Górna Bazylika. To był odważny plan. Diecezja Tarbes była biedna, dlatego biskup zwrócił się z prośbą o pomoc do wszystkich biskupów Francji. Ówczesny arcybiskup z Tours Hippolyte Guibert, oblat,  był pierwszym i najhojniejszym darczyńcą budowy Górnej Bazyliki. Kardynał Guibert już jako arcybiskup Paryża i papieski legat, konsekrował bazylikę 2 lipca 1876 w obecności 35 biskupów i 100 tys. pielgrzymów. Następnego dnia przewodniczył też uroczystościom koronacji dużej figury Matki Bożej na placu przed bazyliką. Pod tą figurą wierni gromadzą się do dzisiaj. Gdy 8 lipca 1886 r. kardynał Guibert zmarł, odpowiedzialny za Kronikę Sanktuarium zanotował:

Był pierwszym biskupem, po biskupie Laurence, który docenił znaczenie Lourdes i był wielkim czcicielem Niepokalanej. Lourdes zawdzięcza mu bardzo dużo.

Opiekunka misjonarzy

Już od 1870 r. „Roczniki Matki Bożej z Lourdes” wymieniają biskupów i misjonarzy, którzy odwiedzili Grotę Massabielle. Spotyka się nazwiska biskupów oblackich: Vitalisa Grandina, Izydora Cluta, Henri’ego Farada z dalekiej północy Kanady, Charlesa Joliveta z Republiki Południowej Afryki, bp. Christophe`a Bonjeana i Andreę Malizana z Cejlonu (ten ostatni wymienia swoich 40 misjonarzy oblatów, którzy składają dziękczynienie Niepokalanej za wstawiennictwo w ich działalności apostolskiej, załączając opis objawień w języku tamilskim). Misjonarze udający się na różne kontynenty, pielgrzymują do Lourdes, upraszając za wstawiennictwem Niepokalanej błogosławieństwo Boże dla powierzonych im ludów i jednocześnie szerzą jej cześć wszędzie tam, gdzie przepowiadają Dobrą Nowinę, budując groty ku Jej chwale.

Pierwsze pielgrzymki diecezjalne

Powiedz księżom, ażeby przychodzono tutaj w procesji,

takie przesłanie skierowała Matka Boża do Bernadetty. W 1872 roku, diecezja marsylska jako pierwsza we Francji, pod przewodnictwem oblatów, zorganizowała pielgrzymkę do Lourdes. Z bazyliki  Notre Dame de la Garde w Marsylii wyruszyło wówczas z oblatami ponad 300 pielgrzymów. W historii sanktuarium w Lourdes zapisały się także wyjątkowe nabożeństwa drogi krzyżowej, animowanej przez dwóch oblatów: w 1880 roku przez ojca Bénédica i w 1883 roku przez ojca Roux. Druga pielgrzymka diecezjalna do Lourdes przybyła z Aix-en-Provence w 1873 roku, prowadzona przez ojca Garnier OMI, który głosił kazania po prowansalsku.

Międzynarodowe pielgrzymki

W 1883 oblacka prowincja anglo-irlandzka jako pierwsza spoza granic Francji organizuje pielgrzymkę do Lourdes z wiernymi z Angllii, Irlandii i Szkocji. Przewodniczył jej prowincjał – o. John King OMI. Liczyła ponad 300 uczestników. Przez kilka lat oblaci przekazywali do Lourdes zwój przekraczający 8 metrów, pokryty intencjami modlitewnymi. Należy także wspomnieć, iż w 1874 roku, podczas dziesiątej rocznicy umieszczenia statuy Matki Bożej w grocie Massabielle, oblat z Pontmain głosił kazania. W roku 2008 odbyła się już 117. Pielgrzymka w Wysp Brytyjskich, a uczestniczyło w niej 900 pielgrzymów. Wzorem Irlandczyków inicjatywę narodowych pielgrzymek podjęli Włosi, Hiszpanie, Niemcy i wiele innych.

Poniżej zdjęcia z pielgrzymki prowincji anglo-irlandzkiej z 2019 roku:

Jedną z największych pielgrzymek prowadzonych przez oblatów była Międzynarodowa Pielgrzymka Przyjaciół Misji Oblackich do Lourdes w 1985 roku. Zjechało wówczas kilkaset osób z różnych stron świata, w tym polska pielgrzymka zorganizowana przez o. Walentego Zapłatę OMI – dyrektora Prokury Misyjnej. Polska grupa liczyła ponad 120 pielgrzymów: Przyjaciół Misji, oblatów-ojców, oblatów-braci oraz kleryków oblackich. Uroczystej Mszy św. w sanktuarium przewodniczył ówczesny Superior Generalny Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej – o. Fernad Jetté OMI. Po dziś dzień Misjonarze Oblaci przybywają z różnych zakątków świata wraz z pielgrzymami, aby nawiedzić sanktuarium, w którym Matka Boża powiedziała o sobie, iż jest „Niepokalanym Poczęciem”.

zdj. archiwum P. Gomulaka OMI/The Oblates