Protest kijowskich katolików na konferencji ministra

Po kontrowersyjnej demonstracji podczas wydarzenia „Arsenał Książki”, kiedy uczestnicy żądali dymisji ministra Ołeksandra Tkaczenko, szef resortu Kultury i Polityki Informacyjnej zorganizował otwartą konferencję, na którą zaprosił wszystkich, którzy chcą podjąć dialog w „formacie otwartego społeczeństwa europejskiego”. W poniedziałek 26 czerwca w Narodowym Muzeum Sztuki, pośród wielu działaczy, pojawili się również przedstawiciele rzymskokatolickiej parafii pw. św. Mikołaja w Kijowie. Na spotkanie przyszli z transparentami, oczekując jasnych odpowiedzi na temat przyszłości stołecznej świątyni, która popada w ruinę.

Przypomnijmy, że minister obiecywał przekazanie kościoła miejscowej wspólnocie katolickiej do dnia 1 czerwca 2022. W parafii odbyła się nawet uroczystość przekazania kluczy do świątyni z udziałem biskupa diecezji kijowsko-żytomierskiej. Dzień później w specjalnym komunikacie Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej zdementowało fakt powrotu kościoła do wspólnoty katolickiej. Po interwencji dziennikarskiej resort wskazał, że obiekt sakralny zostanie zwrócony do końca 2023 roku, ale sam Tkaczenko – choć uważa się za „zwolennika” oddania kościoła – na wyraźne pytanie prasy, nie wskazał konkretnego terminu.

Ponad rok czekaliśmy na przekazanie nam odpowiednich dokumentów. Jeśli pójdziecie dziś do pomieszczeń piwnicznych, a nawet do centralnej sali, zobaczycie, że wszystko tam jest zniszczone, wszystko spalone. Obecnie tylko parafianie wspierają swoim wysiłkiem ten zabytkowy budynek. Dlatego prosimy: dotrzymaj słowa i zwróć nam kościół, który słusznie należy do parafii – wskazywał na spotkaniu jeden z parafian oblackiej wspólnoty.

Kościół św. Mikołaja, wzniesiony w stylu neogotyckim w latach 1899-1909, jest jedną z dwóch świątyń rzymskokatolickich, zbudowanych w stolicy Ukrainy przed rokiem 1917. Jego projektantem był miejscowy architekt pochodzenia polskiego Władysław Horodecki (1863-1930), nazwany po latach „kijowskim Gaudim”. W czasach sowieckich świątynię zabrano katolikom. W 1980 otwarto go dla publiczności jako salę koncertową. Mieścił się w nim państwowy Narodowy Dom Muzyki Organowej i Kameralnej. O zwrot świątyni wciąż stara się miejscowa wspólnota katolicka. Dodatkowym ciosem dla niszczejącego kościoła był pożar świątyni we wrześniu 2021 roku spowodowany zwarciem instalacji elektrycznej w instrumencie należącym do państwowej instytucji.

Kijów: Stopione części organów na nienaruszonym obrazie Matki Bożej

Niedawno uchwalono ustawę o przekazywaniu obiektów, które mają status pomników o znaczeniu narodowym – odpowiedział Tkaczenko. – Po jej wejściu w życie będziemy mieli do tego podstawy prawne. Osobiście jestem za podjęciem decyzji [o przekazaniu świątyni wiernym], bo w przeciwieństwie do wielu innych państwowych świątyń ta świątynia ma specyficzną historię, a jej społeczność obiecuje zainwestować w jej odbudowę. Kiedy więc będziemy mieli ramy prawne, wrócimy do tej kwestii. Jeśli chodzi o stan budynku, nie myślcie, że o nim zapomnieliśmy. Niedawno prowadziliśmy rozmowy z burmistrzem Brukseli o rozpoczęciu prac [anty]awaryjnych i władze Brukseli są gotowe przeznaczyć na to środki.

O podjętych już decyzjach prawnych przypomniał ministrowi prawnik parafii, Oleg Yakymyak:

Nie ma formalnych przesłanek do nieprzekazania świątyni wiernym, o czym świadczy samo Memorandum, dekret Prezydenta i zarządzenie Gabinetu Ministrów. Dokument przewidywał, że świątynia zostanie zwrócona po znalezieniu nowej lokalizacji dla Domu Muzyki. Nie będę wchodził w szczegóły, dlaczego tak się nie stało, ale chciałbym podkreślić, że w kościele św. Mikołaja nie ma już Domu Muzyki Organowej i Kameralnej, podczas gdy kościół niszczeje. Parafia, przy wsparciu światowej wspólnoty katolickiej, będzie mogła lepiej o kościół zadbać, będzie mogła go uratować – bo dziś to pytanie brzmi właśnie tak dotkliwie: kościół trzeba, bez przesady, ratować. Dlatego chcę usłyszeć od pana konkretną datę przekazania, kiedy to nastąpi – lub jasne stanowisko Ministerstwa Kultury, że to się nie stanie – mówił przedstawiciel prawny parafii.

W odpowiedzi minister podkreślił, że wprawdzie Dom Muzyki Organowej i Kameralnej został przeniesiony z kościoła św. Mikołaja, to jednak nie ma ukonstytuowanej prawnie lokalizacji. Wskazał jednocześnie na konieczność wejścia w życie specjalnej ustawy o przenoszeniu zabytków narodowych. Zapowiedział, że gdy to nastąpi, rozmowy ze wspólnotą parafialną zostaną wznowione.

Po spotkaniu Oleg Yakymyak na swoim profilu społecznościowym umieścił wpis, w którym poinformował, że minister obiecał w najbliższym czasie „poważną męską rozmową” na temat zwrotu kościoła św. Mikołaja katolikom.

(pg/credo.pro/zdj. OMI Kijów)