Święty Krzyż: 200 lat kasaty Świętego Krzyża. Sympozjum naukowe [zapowiedź]

Wspólnota Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej ze Świętego Krzyża, Stowarzyszenie Per Crucem, Radio Kielce SA oraz Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach zapraszają na sympozjum naukowe: „200 lat kasaty Świętego Krzyża. Kasata opactwa benedyktyńskiego ze Świętego Krzyża na Łyścu w 1819 r. Przyczyny – przebieg – konsekwencje”.

Wykłady odbędą się w bazylice mniejszej na Świętym Krzyżu w dniach 31 maja – 1 czerwca 2019 r.

Dzień I (31 maja 2019 r.) 

• 9.00 – 9.30 – występ Chóru Akademickiego Politechniki Świętokrzyskiej; powitanie uczestników konferencji przez gospodarzy, organizatorów oraz zaproszonych gości;

Najstarsze dziedzictwo piśmiennicze opactwa 

• 9.30 – 9.50: Marek Derwich (IH UWr Wrocław), Znaczenie Sanktuarium świętokrzyskiego w dawnej i mniej dawnej Polsce.
• 9.50 – 10.10: Jerzy Kaliszuk (IHN PAN Warszawa), Losy rękopisów średniowiecznych z klasztoru świętokrzyskiego po 1819 r.
• 10.10 – 10.30: Krzysztof Bracha (IH UJK Kielce), Łysogórski Brewiarz z końca XV w. w zbiorach Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach.
• 10.30 – 10.50: Justyna Dziadek (IH UJK Kielce), Losy rękopisów Postylli Mikołaja Włoskiego (II poł. XV w.) po kasacie opactwa łysogórskiego i rozproszenia biblioteki.
• 10.50 – 11.20: Dyskusja.
• 11.30 – Otwarcie okolicznościowej wystawy.
• 11.45 – 12.00: Przerwa.

Dziedzictwo i konsekwencje kasaty opactwa w XIX w. 

• 12.00 – 12.20: o. Paweł Zając OMI (UAM Poznań), Oświeceniowa krytyka zakonów i intelektualne przygotowanie wieku kasat.
• 12.20 – 12.40: Anna Kurska (IJP UJK Kielce), Pamięć przeszłości. Odnawianie benedyktyńskich opowieści o Świętym Krzyżu w literaturze XIX wieku.
• 12.40 – 13.00: Adam Massalski (WSP im. J. Korczaka Warszawa), Administracyjne konteksty kasaty klasztoru na Świętym Krzyżu.
• 13.00 – 13.20: Przerwa.
• 13.20 – 13.40: Cezary Jastrzębski (IG UJK Kielce), Pokasacyjne wyposażenie klasztoru świętokrzyskiego w świetle XIX-wiecznych relacji podróżniczych.
• 13.40 – 14.00: Wiesław Caban (IH UJK Kielce), Lidia Michalska-Bracha (IH UJK Kielce), Powstanie styczniowe na Świętym Krzyżu. Przebieg, konsekwencje, pamięć.
• 14.00 – 14.20: Stanisław Wiech (IH UJK Kielce), Kasat ciąg dalszy. Likwidacja klasztorów w Królestwie Polskim w 1864 r.
• 14.20 – 15.00: Dyskusja.
• 15.00 – 16.00: Przerwa.
• 16.00: Część artystyczna: Marcin Brykczyński, „Performance z tekstem Kazań świętokrzyskich”.

Dzień II (1 czerwca 2019 r.) 

XX wiek 

• 9.00 – 9.20: ks. Andrzej Kwaśniewski (UJP II Kraków), Starodruki łysogórskie w zbiorach bibliotek polskich.
• 9.20 – 9.40: Antoni Maziarz (IH UO Opole), Starania benedyktynów o odzyskanie klasztoru świętokrzyskiego w latach 1919-1922.
• 9.40 – 10.00: Jacek Legieć (IH UJK Kielce), Pobyt członków Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów w więzieniu na Świętym Krzyżu (w świetle przekazów ukraińskich).
• 10.00 – 10.20: o. Jarosław Różański OMI (UKSW Warszawa), Główne pola działalności Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej na Świętym Krzyżu (1936-2016).
• 10.20 – 10.40: Czesław Hadamik (Kielce), Konsekwencje kasaty klasztoru we współczesnym krajobrazie kulturowym Łysej Góry.
• 10.40 – 11.40: Dyskusja.
• 11.40 – 12.20: Przerwa.
• 12.20 – 12.40: Marek Jedynak (Delegatura IPN Kielce), Udział oo. Oblatów ze Świętego Krzyża w działalności niepodległościowej podczas II wojny światowej.
• 12.40 – 13.00: Katarzyna Jedynak (Muzeum Wsi Kieleckiej Kielce), Obóz dla jeńców sowieckich na Świętym Krzyżu podczas II wojny światowej.
• 13.00 – 13.20: Marek Jedynak (Delegatura IPN Kielce), Działalność Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej na Świętym Krzyżu w świetle dokumentacji organów bezpieczeństwa PRL.

Ostatnie lata… 

• 13.20 – 13.40: o. Dariusz Malajka OMI (Św. Krzyż OMI), Sanktuarium i klasztor na Świętym Krzyżu 200 lat po kasacie. Trudności i perspektywy.
• 13.40 – 14.00: Henryk Suchojad (UJK Kielce), Gabinet Świętokrzyski w Bibliotece Uniwersyteckiej w Kielcach. Idea powstania i charakterystyka kolekcji.
• 14.00 – 14.20: Przerwa.
• 14.20 – 15.20: Dyskusja końcowa i zakończenie obrad.
• 15.20: Obiad.

Patronat honorowy nad konferencją objęli:

Agata Wojtyszek – Wojewoda Świętokrzyski, Andrzej Bętkowski – Marszałek Województwa Świętokrzyskiego, Mirosław Gębski – Starosta Powiatu Kieleckiego, Jacek Semaniak – Rektor Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Andrzej Gąsior – Burmistrz Miasta i Gminy Nowa Słupia, Sławomir Kopacz – Wójt Gminy Nowa Słupia.

Patronat medialny: TVP Historia, TVP 3 Kielce, Radio eM, Echo Dnia, Mówią Wieki.

(D. Malajka OMI)