Olimpiada Znajomości Afryki: szansa na poznanie kontynentu
– Od kilku lat do Olimpiady Znajomości Afryki zgłasza się około 1200 szkół z całej Polski. Jej popularność zawdzięczamy między innymi mediom społecznościowym. W tym roku organizowana jest już XXIII edycja – mówi o. prof. Jarosław Różański OMI, przewodniczący komitetu głównego Olimpiady.
W 2002 r. ks. dr Andrzej Halemba, sekretarz Komisji Episkopatu Polski ds. Misji, zwrócił się do rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie z projektem zorganizowania Misyjnej Olimpiady Znajomości Afryki. Projekt ten znalazł wsparcie o. Jarosława Różańskiego OMI, ówczesnego opiekuna studenckiego Naukowego Koła Misjologów. 7 listopada 2002 r. Wydział Teologiczny UKSW powołał I Misyjną Olimpiadę Znajomości Afryki. Za poziom merytoryczny i organizacyjny zawodów odpowiedzialna była również Komisja Episkopatu Polski ds. Misji.
2 lipca 2004 r. Olimpiada uzyskała aprobatę ministra edukacji narodowej i sportu i została włączona do harmonogramu olimpiad uznawanych przez ministerstwo. Decyzja ta łączyła się także z finansowaniem Olimpiady przez resort edukacji. Dodatkowe środki – zwłaszcza na nagrody – pozyskiwano od prywatnych sponsorów.
Olimpiada składa się z trzech etapów:
– eliminacje pierwszego stopnia (szkolne) – w których wymagany jest od uczestników zakres i poziom wiedzy oraz umiejętności wystarczające do uzyskania oceny bardzo dobrej na zakończenie nauki z przedmiotów takich jak: geografia, historia, religia, wiedza o kulturze, filozofia;
– eliminacje drugiego stopnia (okręgowe) – w których wymagany jest od uczestników zakres i poziom wiedzy oraz umiejętności niezbędne do uzyskania oceny celującej na zakończenie nauki z następujących przedmiotów: geografia, historia, religia, wiedza o kulturze, filozofia;
– eliminacje centralne (ogólnopolskie) – w których wymagany jest od uczestników zakres i poziom wiedzy oraz umiejętności wskazane w programie Olimpiady Znajomości Afryki.
Celem Olimpiady jest promocja Afryki, przy zwróceniu szczególnej uwagi na działalność naszych rodaków na tym kontynencie – bogactwo pracy polskich misjonarzy i misjonarek, ambasadorów naszego kraju oraz ludzi, wśród których żyją. Ponadto uczestnictwo w konkursie integruje uczniów wokół idei wychowania w duchu tolerancji, szacunku dla drugiego człowieka – bez względu na jego pochodzenie, a także uczy wrażliwości, otwartości na inne narody i kultury.
– Afryka to kontynent ogromny i zróżnicowany. Ma olbrzymi potencjał ludzki, intelektualny, gospodarczy – choć to kontynent przeżywający duże trudności, głównie ze względu na odziedziczony po kolonializmie system państwa wzorowany na europejskim modelu politycznym. To nie zawsze odpowiada lokalnym uwarunkowaniom. A przede wszystkim nie odpowiada to bardzo długiej tradycji opierania tych podstawowych więzi społecznych o pokrewieństwo i powinowactwo. To rdzeń kultury afrykańskiej – zaznacza ojciec Różański.
Laureaci i finaliści Olimpiady Znajomości Afryki są przyjmowani na prestiżowe uczelnie w kraju z pominięciem postępowania rekrutacyjnego. W ubiegłym roku w olimpiadzie wzięli udział uczniowie z ponad 1100 szkół średnich.
– Olimpiada Znajomości Afryki ma wprowadzać nie tylko w przestrzeń wiedzy, ale także ukazywać różnorodność kulturową i bogactwo tego kontynentu. Wśród młodych Afryka jest postrzegana jako jeden organizm, patrzy się na nią w sposób deprecjonujący. Warto ją lepiej poznać i Olimpiada temu służy – tłumaczy o. prof. Jarosław Różański OMI.
Organizatorem Olimpiady jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (Katedra Misjologii WT), a przewodniczącym komitetu głównego olimpiady – o. prof. Jarosław Różański OMI. Do komitetu naukowego należą wybitni afrykaniści i misjolodzy z Europy i Afryki: dr Jean Claude Angoula CSSP (Centre Saint Augustin de Dakar, Senegal), dr Lucjan Buchalik (MMŻ), prof. UKSW Dominika Gardzińska-Żukowska, dr Jacek Górka OFM (Jordan University College, Tanzania), prof. UKSW Wojciech Kluj OMI, dr hab. Jacek Łapott (US), dr Małgorzata Madej (Prodoteo), dr Katarzyna Mich (Instytut Mazenodianum), ks. prof. Faustin Nyombayire (UTAB, Rwanda), prof. Jacek Pawlik SVD (UWM), prof. UPH Robert Piętek, dr Kinga Puchała (Instytut Mazenodianum), dr Marek Rostkowski OMI (Instytut Mazenodianum), dr Constantine Rupiny (Uganda), dr Darek Skonieczko (PME), dr Kazimierz Szymczycha SVD (KEP ds. Misji), prof. UKSW Tomasz Szyszka SVD, dr hab. Marcin Wrzos OMI (Instytut Mazenodianum) i prof. Maciej Ząbek (UW). W latach 2020-2024 etap finałowy odbywał się w Oblackim Centrum Młodzieżowym w Kokotku.
Zapisy do tegorocznej edycji trwają na stronie internetowej Olimpiady.
tekst i zdjęcia: Michał Jóźwiak
