Kanada: Tysiące pielgrzymów w sanktuarium św. Anny

Dla Pierwszych Narodów Kanady to miejsce jest święte.

26 lipca 2023

W oblackim sanktuarium św. Anny w miejscowości Sainte-Anne-du-Lac w Prowincji Quebec trwa pielgrzymka Pierwszych Narodów z okazji liturgicznego wspomnienia św. Anny. To święte miejsce dla rdzennej ludności Kanady. Co roku przybywa tutaj około 40 000 pątników, aby skorzystać m.in. z błogosławieństwa w wodach „Jeziora Boga”.

Kościół w Saint Anne du Lac (zdj. s. służebniczki)

Wakamne

Mieszkający na zachodnim wybrzeżu jeziora naród Siouxów nadał miejscu nazwę Wakamne – „Jezioro Boga”. Zgodnie z historią przekazywaną z pokolenia na pokolenie Siouxowie przybyli tutaj z południa. Prowadziła ich wizja wodza Nakota. Mieszkali tutaj na długo przed przybyciem europejskich osadników i handlarzy futrami. Okolica jest bogata w zasoby naturalne, dlatego w początkach handlu z białym człowiekiem zaopatrywała m.in. fort Edmonton.

Naród Kri nazywał akwen „Jeziorem Ducha”. Nazwa „Jezioro św. Anny” upowszechniła się wraz z założeniem misji katolickiej. W 1841 r. miejscowy Metys imieniem Piché poprosił biskupa Provenchera z odległej diecezji św. Bonifacego o księdza, aby zamieszkał wśród nich. Kapłanów brakowało. Biskup Provencher miał tylko czterech księży do posługi na terytorium rozciągającym się od Ontario po Góry Skaliste.

Pielgrzymi nad Jeziorem św. Anny (Grandin Media)

Jezioro św. Anny

W 1842 roku został posłany tutaj ks. Jean-Baptiste Thibault. Pokonał ponad 1000 km przez Ziemię Ruperta i Terytoria Północno-Zachodnie, docierając do podnóża Gór Skalistych. W 1844 roku zakłada misję Jezioro św. Anny w Prowincji Alberta. W 1855 roku przybyli tutaj Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. Pierwszą wspólnotę stanowili o. Albert Lacombe OMI i o. René Rémas OMI.

Szczególnie ojciec Remas cieszył się opinią wielkiej świętości. Pewnego razu, gdy mężczyźni łowili ryby na jeziorze i nagle zerwała się gwałtowna burza, żony w obawie o ich życie pobiegły po ojca Remasa. Kapłan udał się na brzeg i rozkazał burzy oraz wściekłemu jezioru uspokoić się. Pokropił ją wodą święconą i natychmiast wszystko znieruchomiało.

Pielgrzymka Pierwszych Narodów

W 1889 roku o. Jean-Marie Lestanc OMI zorganizował pierwszą pielgrzymkę. To owoc szczególnej łaski, jakiej doświadczył misjonarz podczas podróży do Francji. W sanktuarium Sainte-Anne d’Auray miała ukazać mu się św. Anna z pytaniem:

Dlaczego chcesz zamknąć moją misję?

Na pierwszą pielgrzymkę przybyło 30 białych z Saint Albert oraz 40 zamieszkałych nad jeziorem Indian. Intencją było dalsze trwanie misji i prośba o upragniony deszcz podczas przedłużającej się suszy. O jej ustanie bezskutecznie zabiegali szamani różnych okolicznych ludów. Nagle po zakończeniu pielgrzymki spadł deszcz, pojawiły się też pierwsze doniesienia o uzdrowieniach.

Od lat 60-tych XX wieku udział białych mieszkańców Kanady sukcesywnie malał, wzrastała natomiast obecność Pierwszych Narodów. Dzisiaj pielgrzymuje tutaj około 40 000 ludzi z różnych narodów i grup etnicznych.

Indianie mają ogromne nabożeństwo do św. Anny. Wielu wychowywały właśnie babcie, przyprowadzając na pielgrzymki nad Jezioro św. Anny.

W. Nazaruk OMI: “Chcemy tylko, żebyś nas pokochał”. Świadectwo pracy misyjnej wśród Indian w Kanadzie Północnej

Św. Anna i św. Joachim (Grandin Media)

Miejsce cudów

To jest niewątpliwie miejsce święte i owoce tych pielgrzymek, zarówno duchowe i jak fizyczne, są niezwykłe. Te duchowe zwykle poznajemy w konfesjonale, te fizyczne nie są rejestrowane, bo Indianie są ludźmi bardzo ceniącymi prywatność. Nie wyobrażam sobie Indianina uleczonego z jakiejś choroby i przechodzącego cykl badań wymaganych dla uznania tego uleczenia za cud. Ale uleczenia są, najlepszy dowód to te kule wiszące na ścianie sanktuarium – mówi o. Les Kwiatkowski OMI z oblackiej Prowincji Lacombe.

Niemniej jednak w Codex Historicus sanktuarium zapisano niektóre doznane łaski.

Biskup w ornacie inspirowanym kulturą indiańską udziela błogosławieństwa (zdj. Grandin Media)

Po Mszy świętej zebrani na pielgrzymce wchodzą do jeziora. Jedni po kostki, inni głębiej. Do wody wchodzi też procesja, na której czele niesiony jest charakterystyczny krzyż z Chrystusem o rysach twarzy lokalnej ludności. Za nim wchodzą kapłani, stojąc w wodzie. Pielgrzymi podchodzą procesyjnie, aby ucałować stopy Chrystusa, a następnie udzielane jest indywidualne błogosławieństwo przez kapłanów. Ceremonia trwa kilka godzin.

Tradycyjne błogosławieństwo w wodach jeziora (zdj. siostry służebniczki)

Miejsce pojednania

W 1991 roku podczas dorocznej pielgrzymki Pierwszych Narodów nad Jezioro św. Anny kanadyjscy oblaci wyrazili głęboki żal i przeprosili za udział w rządowym systemie szkół rezydencjalnych. Nadal pracują wśród ludności lokalnej na rzecz uzdrowienia i pojednania.

W zeszłym roku miejsce odwiedził Ojciec Święty Franciszek. Pielgrzymka miała charakter ekspiacyjny za udział Kościoła katolickiego w rządowym systemie szkół rezydencjalnych. O taką obecność papieża apelowali przedstawiciele Pierwszych Narodów Kanady.

Kanada: Wizyta Ojca Świętego w Lac Ste. Anne [ZDJĘCIA]

Bracia, siostry, wszyscy potrzebujemy Jezusowego uzdrowienia, lekarza dusz i ciał. Panie, tak jak zebrani nad brzegiem Jeziora Galilejskiego nie bali się wykrzykiwać Tobie swoich potrzeb, tak i my przychodzimy tego wieczora do Ciebie z naszym cierpieniem wewnętrznym. Przynosimy Ci nasze oschłości i znoje, traumy spowodowane przemocą, jakiej doznali nasi bracia i siostry z rdzennych ludów. W tym błogosławionym miejscu, gdzie panuje harmonia i pokój, przedstawiamy Ci dysharmonie naszych historii, straszliwe skutki kolonizacji, nieuśmierzony ból wielu rodzin, dziadków i dzieci. Pomóż nam uleczyć nasze rany. Wiemy, że wymaga to trudu, troski i konkretnych działań z naszej strony; ale wiemy też, że nie możemy tego uczynić sami. Powierzamy się Tobie i wstawiennictwu Twojej Matki i Twojej babci – mówił w sanktuarium św. Anny papież Franciszek.

(zdj. Twitter @Cindy_Wooden Rome Bureau Chief, Catholic News Service)
Co takiego powiedział papież oblatom w Kanadzie?

System szkół rezydencjalnych w Kanadzie został stworzony przez rząd Kanady, prowadzenie placówek powierzono w dużej mierze wspólnotom wyznaniowym: katolickim i protestanckim. Podstawą ideologiczną ich funkcjonowania był ówczesny pogląd kolonialny asymilacji ludów rodzimych do świata białego człowieka. Na mocy rozporządzenia rządu Kanady dzieci siłą odbierano rodzicom i umieszczano w szkołach, w których często panowały złe warunki sanitarne i żywieniowe. Wsparcie finansowe rządu dla placówek było niewystarczające, co odbijało się na warunkach życia. Duży problem stanowiły też choroby i epidemie, szczególnie te, na które ludność rdzenna Kanady nie była uodporniona. W szkołach występowały przypadki przemocy wobec uczniów. Przy szkołach rezydencjalnych funkcjonowały również cmentarze, wiele z nich uległo zatarciu po zamknięciu placówek i braku troski o miejsce pochówku. W dużej mierze było to spowodowane wędrownym stylem życia wspólnot rdzennych oraz oddaleniem cmentarzy od rodzin. W 1991 roku podczas pielgrzymki Pierwszych Ludów nad Jezioro św. Anny kanadyjscy oblaci przeprosili za udział w systemie szkół rezydencjalnych. Nadal pracują wśród rdzennej ludności na terenie całej Kanady, działając na rzecz sprawiedliwości i pojednania.

(pg)