Wspomnienie bł. Franciszka Estebana OMI i towarzyszy

Prześladowanie religijne w Hiszpanii rozpoczęło się już w 1931 r., ale szczególnie nasiliło się w czasie wojny domowej (1936–1939). Wystarczyło przyznać się do wyznawania wiary lub nosić habit, być księdzem lub zakonnikiem, a nawet zwyczajnym świeckim nieobojętnym na sprawy wiary, by narazić się na tortury lub śmierć przez rozstrzelanie.

Antonio Montero, kapłan i dziennikarz, w swojej pracy doktorskiej „Historia prześladowań religijnych w Hiszpanii” („Historia de la persecución religiosa en España”) napisał, że w czasie tych prześladowań życie straciło 6932 ludzi związanych z Kościołem: 12 biskupów, 4172 kapłanów, 2365 zakonników i 283 zakonnic. Natomiast liczba zamordowanych świeckich katolików okazała się trudna do ustalenia.

Wśród nich było także 22 misjonarzy oblatów Maryi Niepokalanej. Najmłodszy miał 16 lat, większość z nich nie ukończyła nawet 30 roku życia. Na ich czele stał o. Franciszek Esteban-Lacal, hiszpański prowincjał.

Oblaccy męczennicy z Hiszpanii

Misjonarze ze Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej osiedlili w Estación w okolicach Pozuelo w 1929 r. Posługiwali tam w trzech zgromadzeniach żeńskich, a także pracowali w trzech parafiach, gdzie słuchali spowiedzi i wygłaszali kazania, szczególnie w okresie Wielkiego Postu i Wielkiego Tygodnia. Do ich obowiązków należało także nauczanie katechizmu w czterech sąsiednich parafiach. Ich duszpasterska działalność zwróciła uwagę komitetów rewolucyjnych (socjalistów, komunistów i zradykalizowanych aktywistów ze związków zawodowych), które działały w regionie.

Choć wrogie działania były widoczne, to przełożeni oblaccy nie wyobrażali sobie, że staną się obiektem tak wielkiej nienawiści z powodu wiary w Boga i działalności w imieniu Jezusa Chrystusa. Oblatów uwięziono we własnym domu. Zamknięto ich w refektarzu, gdzie były zakratowane okna.

24 lipca, mniej więcej o trzeciej nad ranem, odbyły się pierwsze egzekucje. Bez śledztwa, bez wyroku, bez procesu, bez możliwości obrony wywołano siedmiu zakonników. Pierwszymi, których skazano, byli:

Juan Antonio PÉREZ MAYO, kapłan i wykładowca, lat 29;

Manuel GUTIÉRREZ MARTÍN, brat zakonny, subdiakon, lat 23;

Cecilio VEGA DOMÍNGUEZ, brat zakonny, subdiakon, lat 23;

Juan Pedro COTILLO FERNÁNDEZ, brat zakonny, lat 22;

Pascual ALÁEZ MEDINA, brat zakonny, lat 19;

Francisco POLVORINOS GÓMEZ, brat zakonny, lat 26;

Justo GONZÁLEZ LORENTE, brat zakonny, lat 21.

Bez jakichkolwiek wyjaśnień wsadzono ich do samochodów i zawieziono na miejsce męczeństwa. Pozostali zakonnicy nadal byli przetrzymywani w domu zakonnym, gdzie modlili się i przygotowywali na śmierć.

Tego samego dnia przyjechała ciężarówka, by zabrać pozostałych zakonników do siedziby Głównego Urzędu Bezpieczeństwa. Następnego dnia po wypełnieniu pewnych formularzy oblaci niespodziewanie zostali wypuszczeni. Jednak w październiku ponownie zaczęto ich prześladować, znów ich aresztowano i uwięziono.

W listopadzie dla większości z nich nadeszła śmierć. 7 listopada stracono dwóch oblatów:

José VEGA RIAÑO, księdza i formatora, lat 32 oraz

Serviliano RIAÑO HERRERO, brata zakonnego, lat 30.

Kolej na trzynastu pozostałych przyszła dwadzieścia dni później, czyli 28 listopada. Byli to:

Francisco ESTEBAN LACAL, przełożony prowincji, lat 48;

Vicente BLANCO GUADILLA, przełożony zakonu, lat 54;

Gregorio ESCOBAR GARCÍA, świeżo wyświęcony ksiądz zakonny (6 czerwca 1936 r.), lat 24;

Juan José CABALLERO RODRÍGUEZ, brat zakonny, subdiakon, lat 24;

Publio RODRÍGUEZ MOSLARES, brat zakonny, lat 24;

Justo GIL PARDO, brat zakonny, diakon, lat 26;

Ángel Francisco BOCOS HERNÁNDEZ, brat koadiutor, lat 54;

Marcelino SÁNCHEZ FERNÁNDEZ, brat koadiutor, lat 26;

José GUERRA ANDRÉS, brat zakonny, lat 22;

Daniel GÓMEZ LUCAS, brat zakonny, lat 20;

Justo FERNÁNDEZ GONZÁLEZ, brat zakonny, lat 18;

Clemente RODRÍGUEZ TEJERINA, brat zakonny, lat 18;

Eleuterio PRADO VILLARROEL, brat koadiutor, lat 21.

Gregorio Escobar, jeden ze straconych wówczas oblatów, w wigilię święceń kapłańskich i jednocześnie swojego męczeństwa tak pisał do swojej siostry:

Zawsze wzruszam się w głębi, czytając opowiadania o męczeństwie. Zawsze żywiłem pragnienie, aby także mnie spotkał ten sam los. Byłoby to najlepszym spełnieniem kapłaństwa: ofiarować własne ciało i krew w ofierze za wiarę. Jakimże szczęściem byłoby umrzeć męczennikiem!

Grabarz, który był świadkiem egzekucji zeznał:

Jestem całkowicie pewien, że 28 listopada 1936 r. jakiś ksiądz albo zakonnik prosił milicjantów, by pozwolili mu pożegnać się z braćmi i udzielić im rozgrzeszenia, na co mu zezwolono. Gdy skończył, powiedział donośnym głosem: „Wiem, że nas zabijacie dlatego, że jesteśmy katolickimi zakonnikami. Tak, jesteśmy. Tak ja, jak i moi towarzysze przebaczamy wam z serca. Niech żyje Chrystus Król!”.

Byli tam także członkowie innych zakonów, ale z tego, co powiedział świadek wynika, że przytoczone słowa wypowiedział prowincjał oblatów.

Beatyfikacja odbyła się 17 grudnia 2011 r. Uroczystościom w Madrycie przewodniczył kard. Angelo Amato, ówczesny prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Do grupy beatyfikowanych zalicza się również Cándido Castán, ojciec rodziny, zabity wraz z pierwszymi oblatami.

Jan Paweł II napisał:

Do świetlanego i chwalebnego wojska męczenników należy niemało chrześcijan hiszpańskich zamordowanych z powodu wrogości wobec wiary w latach 1936–1939, (…) podczas nikczemnego prześladowania rozpętanego przeciwko Kościołowi, przeciwko jego członkom i instytucjom. Ze szczególną nienawiścią i wściekłością byli prześladowani biskupi, kapłani i zakonnicy, których jedyną winą, jeśli można tak powiedzieć, była wiara w Chrystusa, głoszenie Ewangelii i prowadzenie ludu przez ścieżkę zbawienia. Eliminując ich, wrogowie Chrystusa i Jego nauczania mieli nadzieję całkowicie zniszczyć Kościół na ziemi hiszpańskiej. (Jan Paweł II, Dekret Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, 1992).

 

Justyna Nowicka

Fot. wyróżniające oblaci.pl

Fot. w tekście swietykrzyz.pl