Patrząc na człowieka oczami Boga, czyli odwaga i czułość św. Eugeniusza

Eugeniusz de Mazenod przyjmuje święcenia kapłańskie 21 grudnia 1811 r. – w wieku 29 lat. Umiera jako biskup Marsylii 21 maja 1861 r. Zostaje ogłoszony świętym 3 grudnia 1995 r. przez papieża Jana Pawła II, który zapisał się w historii Kościoła jako sługa miłosierdzia Bożego. Eugeniusz potrafił patrzeć na człowieka oczami Boga! Tym zdaniem można chyba najlepiej opisać jego niezwykłe kapłaństwo i świętość.   

Rewolucja francuska 

Eugeniusz zostaje kapłanem Kościoła naznaczonego dwustuletnim wpływem jansenizmu i tragicznym doświadczeniem rewolucji francuskiej. Jako ksiądz jest świadkiem masakr z czasόw terroru i przemocy podczas rewolucji 1830 r. Jest również świadkiem krwawych prześladowań i buntu głodujących w Marsylii w czerwcu 1848 r. W jego czasach toczy się wojna krymska i okupacja Algierii. Eugeniusz doskonale wiedział, że człowiek jest zdolny do największych niegodziwości. Wierzył jednak, że nawet największy zbrodniarz i łajdak jest stworzeniem, na które Bóg spogląda z umiłowaniem. „Tylko Bóg jest godny waszego serca, tylko On może je zadowolić” – powtarzał te słowa za każdym razem, kiedy spotykał się z nędzą ludzkiego serca. 

Rozgrzeszenie aborcji 

Eugeniusz miał charakter żywy i zdecydowany. Nie znosił sprzeciwu, kiedy był przekonany o swojej racji. Był zdolny stanąć w obronie godności człowieka. Miał odwagę przeciwstawić się duchowieństwu wyznającemu zasady jansenizmu. Jak bardzo w jego czasach był rygorystyczny ten ruch duchowy, świadczy fakt, że księża janseniści nakazywali wiernym spowiadać się siedem razy z tych samych grzechów, nawet powszednich. Dopiero po siódmej spowiedzi można było uzyskać rozgrzeszenie i przyjąć Komunię św. z okazji Bożego Narodzenia lub Wielkanocy. W tych czasach, jedynym księdzem w Aix-en-Provence, który codziennie chodził do więzienia, był Eugeniusz de Mazenod. Spędzał tam długie godziny, rozmawiając z więźniami i pocieszając skazańców. Udzielał porad duchowych i sakramentόw tym, którzy wyznawali skruchę. Miał odwagę dać rozgrzeszenie i Komunię św. Germaine – młodej dziewczynie skazanej na śmierć przez powieszenie za dokonanie aborcji. Wyrok został wykonany publicznie na placu przed sądem. Eugeniusz towarzyszył skazanej do samej szubienicy. Był przy niej w momencie śmierci, ściskając w garści krzyż i modląc się, pomimo krzyku tłumu, dla którego obecność księdza podczas egzekucji była prawdziwym skandalem. 

Kodeks Napoleona 

Kodeks Napoleona z 1804 r. przewidywał najwyższy wymiar kary za dokonanie aborcji, tymczasem księża janseniści nie udzielali rozgrzeszenia skazanym na śmierć. Prawo, zgodnie z którym karano za aborcję, przetrwało we Francji do połowy XX w. Marie-Louis Gireaud jest jedną z ostatnich kobiet we Francji, na której wykonano wyrok śmierci za aborcję. Została stracona w Paryżu w dniu 30 lipca 1943 r. 

Postawy duszpasterskie naznaczone duchem jansenizmu ustały między innymi dzięki wpływom teologii świętego Alfonsa de Liguori. Jego dzieło zatytułowane „Theologia moralis” zostało przetłumaczone na język francuski przez misjonarzy oblatów na polecenie ich założyciela – świętego Eugeniusza de Mazenoda.

______________________________________________________________________

Święty Eugeniusz de Mazenod OMI 

Święty Eugeniusz de Mazenod – założyciel Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalnej – urodził się 1 sierpnia 1782 r. w południowej Francji w rodzinie arystokratycznej. Po wybuchu rewolucji francuskiej wraz z ojcem opuścił rodzinny kraj i przez 13 lat przebywał na emigracji (Nicea, Turyn, Wenecja, Palermo), przeżywając rozwód rodziców. W 1802 r. Eugeniusz powrócił w rodzinne strony i próbował ułożyć sobie życie. Chciał odzyskać choć część rodzinnego majątku i bogato się ożenić. Planował rozpoczęcie kariery wojskowej. W Wielki Piątek 1807 r. przeżył moment nawrócenia, a następnie wstąpił do seminarium i został księdzem. Mając 29 lat, przyjął święcenia w stopniu prezbiteratu, po których poprosił biskupa, by ten nie kierował go do pracy w parafii, ale by mógł zająć się pracą z młodzieżą, służbie więźniom i prostemu ludowi w rodzinnym Aix-en-Provence. Zgromadził kilku zaangażowanych prezbiterów, aby nieść Ewangelię ubogim duchowo i materialnie, osobom, z którymi Kościół nie miał kontaktu, w porewolucyjnej Francji. Tak powstało Stowarzyszenie Misjonarzy Prowansji, którego głównym zadaniem było głoszenie misji parafialnych (czyli kilkutygodniowych rekolekcji) oraz ewangelizacja młodzieży, więźniów – czyli osób z którymi ówczesny Kościół miał najmniejszy kontakt. Po 10 latach zgromadzenie zostało zatwierdzone przez papieża Leona XII – 17 lutego 1826 r. –  jako Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej (jeszcze przed ogłoszeniem dogmatu o Niepokalanym Poczęciu). Wkrótce Eugeniusz de Mazenod został biskupem Marsylii. Choć zgromadzenie było jeszcze nieliczne, postanowił wysłać oblatów na misje poza Francję. Pierwsza grupa ochotników wypłynęła do Kanady, kolejne na Cejlon i do Stanów Zjednoczonych. Zmarł w wieku 79 lat. Eugeniusz de Mazenod został beatyfikowany w 1975 r. przez Pawła VI, a kanonizowany w 1995 r. przez Jana Pawła II. 

K. Zielenda OMI / R. Grabka OMI

Fot. R. Grabka OMI, mal. T. Molga, Warszawa 2001