Czy nastąpił przełom w sprawie kijowskiego kościoła?

Jest odpowiedź Gabinetu Ministrów Ukrainy.

2 lutego 2024

Kościół św. Mikołaja, wzniesiony w stylu neogotyckim w latach 1899-1909, jest jedną z dwóch świątyń rzymskokatolickich, zbudowanych w stolicy Ukrainy przed rokiem 1917. Jego projektantem był miejscowy architekt pochodzenia polskiego Władysław Horodecki (1863-1930), nazwany po latach „kijowskim Gaudim”. Kościół został wzniesiony z ofiar miejscowych wiernych. W czasach sowieckich świątynię zabrano katolikom. W 1980 otwarto go dla publiczności jako salę koncertową. Mieścił się w nim państwowy Narodowy Dom Muzyki Organowej i Kameralnej. O zwrot świątyni wciąż stara się miejscowa wspólnota katolicka. Dodatkowym ciosem dla niszczejącego kościoła był pożar świątyni we wrześniu 2021 roku spowodowany zwarciem instalacji elektrycznej w instrumencie należącym do państwowej instytucji.

Kościół św. Mikołaja wybudowany z ofiar miejscowych katolików wciąż nie może do nich wrócić… (zdj. Konstantin Brizhnichenko/Wikipedia

Rząd nie dotrzymał obietnicy

Nadzieja pojawiła się 1 czerwca 2022 roku, kiedy z udziałem ministra kultury, pod przewodnictwem miejscowego biskupa odbyła się uroczystość przekazania kluczy świątyni. Okazało się jednak, że wydarzenie było nieistotne. Ministerstwa Kultury i Polityki Informacyjnej Ukrainy zdementowało informację podaną w mediach, że katolicy odzyskali wreszcie swoją własność. Parafia i duszpasterze nie ustają w staraniach o zwrot kościoła. Pod obywatelską petycją zebrali 25 tysięcy podpisów.

Kijowski kościół wrócił do katolików – przedwczesna radość

Odpowiedź – czy jest wiążąca?

Na petycję odpowiedział Gabinet Ministrów Ukrainy. To najwyższy organ w systemie organów władzy wykonawczej na Ukrainie. Instytucja potwierdziła decyzję o zwrocie kościoła parafii przez Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej. Wyznaczyło też datę, ma to nastąpić do dnia 1 maja 2024 roku. Dokument wskazał również na wypełnienie ustaleń Memorandum z 2021 roku.

W 2021 roku podpisano specjalne memorandum, które ministerstwo złamało (zdj. P. Wyszkowski OMI)

Czego oczekiwaliśmy po petycji? Aby państwo konsekwentnie realizowało to, do czego zobowiązało się półtora roku temu – podkreśla proboszcz kijowskiej parafii, o. Paweł Wyszkowski OMI. – Mamy nadzieję, że tym razem wszystkie władze, powołując się na odpowiedź na petycję, dołożą wszelkich starań, aby wdrożyć wspomniane memorandum w części dotyczącej przekazania kościoła w trwałe użytkowanie organizacji religijnej.

Odpowiedź Gabinetu Ministrów Ukrainy

Dramat kościoła trwa

Kościół św. Mikołaja to nie tylko miejsce modlitwy. Świątynia była miejscem schronienia podczas dramatycznych nalotów ukraińskiej stolicy, to właśnie tutaj znajdował się jeden z największych magazynów pomocy humanitarnej, z którego pomoc docierała do najbardziej zniszczonych miejsc na Ukrainie.

W związku z nieuregulowaną sytuacją prawną świątyni wspólnota nie może przeprowadzić pilnych prac remontowych. Odlatujący od fasady gzyms i elementy dekoracyjne zagrażają przechodniom. W środku kościoła wciąż widać ślady tragicznego pożaru.

Czy obecna decyzja wpłynie na Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej Ukrainy?

(pg)