koordynator

Jedna z modlitw mszalnych mówi: „Boże, który najpełniej objawiasz swą wszechmoc przez przebaczenie”. I ja mam moc przebaczyć… Ale co to właściwie znaczy?

Przebaczenie to nie zwykłe zapomnienie zła. Tak przebacza tylko Bóg, skruszonemu grzesznikowi. My jako ludzie niekiedy nie potrafimy zapomnieć, a nawet nie wolno nam zapomnieć. Jeśli mój brat skrzywdził mnie, to niekiedy muszę pamiętać, w jaki sposób mnie zranił, abym w przyszłości mógł się obronić. Jezus wielokrotnie bronił swojej godności, nie pozwalał się skrzywdzić – z niezwykłą precyzją obnażał obłudę faryzeuszy, niekiedy unikał spotkań z nimi, a kiedy Go uderzono podczas przesłuchania przed arcykapłanem, bronił się (zob. J 18,23). Niekiedy moje przebaczenie będzie też związane z obroną mojej godności, unikaniem gnębiciela.

Podobnie mam prawo odczuwać ból i żal, że ktoś potraktował mnie źle, w niewłaściwy sposób. Jestem człowiekiem. Jezus płacze nad niewdzięcznością Jerozolimy, wspominając, ile razy odrzucała prawdę i mordowała proroków (zob. Łk 19,41-44, Mt 23,37).

Przebaczenie to bardziej akt woli, niż odrzucanie uczuć.

„Piotr podszedł do Jezusa i zapytał: Panie, ile razy mam przebaczyć, jeśli mój brat zawini względem mnie? Czy aż siedem razy? Jezus mu odrzekł: Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy” (Mt 18,21-22).

Pomocą w zrozumieniu tego fragmentu, może być sięgnięcie do księgi Rodzaju: „Jeżeli Kain miał być pomszczony siedmiokrotnie, to Lamek siedemdziesiąt siedem razy!” (Rdz 4,24). To opis nienawiści i zemsty, które towarzyszą potomkom Kaina aż do niebotycznych rozmiarów. Nienawiść i zemsta niszczą, nawet bardziej tego, kto je praktykuje.

Przebaczenie to przede wszystkim rezygnacja z chęci odwetu. Nie chodzi tutaj o sprawiedliwość, która domaga się naprawienia krzywdy. Ale rezygnacja ze świadomego działania na szkodę drugiego, aby „mu pokazać”, żeby się odgryźć, poniżyć, odpłacić podobnym. Mamy prawo czuć żal i ból, mamy prawo pamiętać, ale nie wolno nam nienawidzić. Na tym głównie polega nasze przebaczenie. Zresztą to dla mojego dobra, bo przebaczenie uwalnia moje serce. Choć może pozostanie żal, ból i pamięć.

Czas wielkiego postu to wezwanie dla mnie do przebaczenia. Być może ktoś czeka, abym mu wreszcie odpuścił…

Bóg darował mi winy za darmo, kiedy Jezus na Krzyżu powiedział „Wykonało się!” (J 19,30). To niemalże okrzyk zwycięstwa – „dopełniłem”. Ale greckie „tetelestai” można też przetłumaczyć, jako „zapłaciłem”. On za wszystko zapłacił. Wyrównał rachunek mojej niesprawiedliwości.

I ja mam moc darować drugiemu człowiekowi…

Paweł Gomulak OMI – misjonarz ludowy (rekolekcjonista), ustanowiony Misjonarzem Miłosierdzia przez papieża Franciszka. Studiował teologię biblijną na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego. Koordynator Medialny Polskiej Prowincji, odpowiedzialny za kontakt z mediami. Pasjonat Słowa Bożego, w przepowiadaniu lubi sięgać do Pisma Świętego i tradycji biblijnej. Mieszka w Lublińcu.

„Kiedy Jezus przyszedł do Nazaretu, przemówił do ludu w synagodze: Zaprawdę, powiadam wam: żaden prorok nie jest mile widziany w swojej ojczyźnie. (…) Wielu trędowatych było w Izraelu za proroka Elizeusza, a żaden z nich nie został oczyszczony, tylko Syryjczyk Naaman„. Na te słowa wszyscy w synagodze unieśli się gniewem. Porwawszy się z miejsc, wyrzucili Go z miasta i wyprowadzili aż na urwisko góry, na której zbudowane było ich miasto, aby Go strącić”.

Oj, zbiera się Jezusowi: a to obnaża i ukazuje ich zakłamanie i obłudę, a to nazywa ich „plemieniem przewrotnym”, zarzuca im niewiarę i zatwardziałość, a teraz rani ich próżną dumę i poczucie wyższości wobec tych, co nie należą do narodu wybranego. Już niedługo za to wszystko Mu odpłacą, bo ta prawda w Jego ustach, rodzi gniew w ich sercu. Ale tak zawsze traktuje się proroków posłanych przez Boga.

„Cóż to jest prawda?” (J 18,38).

Oto rzymski prokurator zadaje to pytanie oplutej, znieważonej i skatowanej Prawdzie, wobec której uszy, oczy i serca pozostają zamknięte. Historia ludzkości cała jest naznaczona poszukiwaniem odpowiedzi na to pytanie przez niezliczone grono teologów, filozofów, etyków, fizyków, matematyków, biologów i medyków. Odpowiedzi było tyle, ilu poszukujących. Słowo „prawda” stało się czymś na podobieństwo rozbitego dzbana: każdy fragment był tylko małą częścią całości, ale tylko małą częścią.

O prawdzie mówili i świadczyli nie tylko ludzie święci, wspaniali i wybitni, ale również tym słowem zasłaniali się i nadal zasłaniają nawet zbrodniarze: w imię „prawdy” o wyższości jednej rasy nad drugą, zagazowano miliony ludzi; w imię „prawdy” o wolności, równości i braterstwie zgilotynowano dziesiątki tysięcy; „prawda” o walce klas usprawiedliwiała wymordowanie tzw. wrogów ludu i burzenie świątyń. Są jednak i te subtelniejsze „prawdy” o nieograniczonej niczym wolności, która nie musi się liczyć ani z jakimś tam Bogiem, ani z drugim człowiekiem. Są prawdy naukowe, które także człowiek wykorzystał w złym celu. Taką prawdą było odkrycie wzoru przez Alberta Einsteina, który praktycznie sprawdzono w Hiroszimie i Nagasaki.

Francuski publicysta i pisarz Andre Frossard, zapytał kiedyś Jana Pawła II, które ze zdań Ewangelii uważa jakby za streszczenie nauki Jezusa. Bez chwili wahania, papież odpowiedział: „Prawda was wyzwoli„. Te słowa wypowiedział Pan Jezus do ludzi, którzy byli przekonani o posiadanej wolności: „Jeżeli będziecie trwać w nauce mojej, będziecie prawdziwie moimi uczniami, i poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli” (J 8,31-32). „Ja jestem Drogą, Prawdą i Życiem” – mówi Jezus do swoich uczniów. Bez tej Prawdy człowiek nie zrozumie Boga, nie zrozumie Chrystusa, nie zrozumie drugiego człowieka, nie zrozumie samego siebie. Prawda, którą jest Jezus Chrystus, nigdy nie jest fragmentaryczna, nie niszczy, nie łamie, budzi nadzieję, nawet jeżeli jest trudna i wymagająca. Ona zawsze podźwignie człowieka, da prawdziwe wyzwolenie i szczęście.

Kazimierz Zdziebko OMI – misjonarz ludowy (rekolekcjonista) z klasztoru w Bodzanowie k. Głuchołaz.

(pg)