8 kwietnia - RELIKWIE ZMARŁYCH
Po kolacji zatrzymałem się u świętego Pawła za murami. Cóż za boleść zobaczyć tak piękną bazylikę, która padła pastwą płomieni...
Ten kościół, w który oddaje się cześć grobowi świetego Pawła, częściowo został zniszczony przez pożar. Prawie 30 lat później Eugeniusz był w Rzymie, kiedy papież poświęcił odnowioną bazylikę. Jego nazwisko zostało wypisane na pamiątkowej tablicy w prezbiterium.
W jednej z bocznych kaplic, której nie strawił ogień, przechowuje się jeszcze cudowny krzyż, który, jak mówią, przemówił do świętej Brygidy. W ten samej kaplicy pokazano mi kajdany świętego Pawła. To całkiem po prostu kawałek łańcucha, który jest podobny do łańcucha z naszych walizek...
Dziennik rzymski, 29.01.1826, w: EO I, t. XVII.
Ten komentarz pokazuje, do jakiego stopnia Eugeniusz był ostrożny w odniesieniu do nadzwyczajnych religijnych doświadczeń, a zarazem roztropny wobec przedmiotów kultu, których pochodzenie było wątpliwe.
Każda relikwia śmierci jest drogocenna, jeśli tłumaczy wartość jej życia. Emily Bronte
7 kwietnia - LUDZIE WOLĄ BYĆ KAPŁANAMI ANIŻELI BRAĆMI ZAKONNYMI
W Rzymie Eugeniusz z podziwem patrzył na braci zakonnych i marzył o tym, aby więcej ich wstępowało do oblatów we Francji.
Między innymi mają trzech Niemców, którzy warci są Peru... Nie wiem dlaczego nie mamy tych dobrych Niemców we Francji.
Ze smutkiem opłakuje sytuację we Francji. Ludzie uznający, że mają powołanie oblackie, wolą zostawać kapłanami, wstąpienie do stanu kapłańskiego wydaje się im być łatwiejsze.
Jeśli idzie o Francuzów Francuzów, można się domyślać, dlaczego ich nie ma: dlatego, że młodzieńcy, którzy skłanialiby się do życia zakonnego, mogąc być dopuszczeni do stanu duchownego bez pieniędzy i bez talentów, dają się skusić na to frymarczenie...
List do Henryka Tempier, 29.01.1826, w: EO I, t. VII, nr 221.
Dzisiaj uwydatniono wartość powołania brata:
Bracia oblaci mają udział w jedynym kapłaństwie Chrystusa. Są wezwani, aby na swój sposób współpracować w pojednaniu wszystkiego w Nim (por. Kol 1, 20). Przez swoją konsekrację zakonną dają świadectwo życia całkowicie inspirowanego Ewangelią. Reguła 7 c
4 kwietnia - BRACIA EWANGELIZUJĄ SWYMI TALENTAMI
Począwszy od chwili, kiedy w 1818 roku olaci stali się zgromadzeniem zakonnym, dla ludzi, którzy chcieli zostać misjonarzami otwarła się droga, aby być kapłanami lub braćmi zakonnymi. Na początku było bardzo mało tych, którzy jako bracia swe talenty poświęciliby na służbę misji. W Rzymie Eugeniusz spotkał wielu braci z różnych zgromadzeń, którzy robili na nim wrażenie..
Brat, który mi usługuje, chciałby za wszelką cenę mi towarzyszyć. Nie jest jeszcze nowicjuszem, ma dwadzieścia lat i z zawodu jest szewcem. To uroczy chłopiec, który uczy się trochę szyć i który potrafi robić omlet. Moja delikatność wzbrania się przed wyrażeniem zgody na jego pragnienia, ale trudno jest bez brata, podczas gdy tutaj mają ich w obfitości. Między innymi mają trzech Niemców, którzy warci są Peru. Jeden jest stolarzem, drugi kucharzem, a trzeci krawcem.
List do Henryka Tempier, 29.01.1826, w: EO I, t. VII, nr 221.
Dzisiaj:Bracia uczestniczą w misyjnym dziele budowania Kościoła w świecie, szczególnie tam, gdzie Słowo Boże jest przepowiadane po raz pierwszy. Są posłani przez Kościół. Ich usługi techniczne, zawodowe i pastoralne, jak również świadectwo ich życia stanowią posługę ewangelizacyjną. Reguła 7 c
Jedność jest siłą. Dzieki pracy w grupie i współpracy można uczynić wspaniałe rzeczy. Mattie Stepanek
2 kwietnia - ŻYŁ I INNYM POZWALAŁ OBSERWOWAĆ TO, CO CZYNIŁ
Eugeniusz, jako Założyciel oblatów, uważał się za duchowego ojca każdego z członków. Szczególne miejsce w życiu Eugeniusza zajmował Hipolit Courtes. Jako nastolatek był członkiem Stowarzyszenia Młodzieży, następnie był w pierwszej grupie nowicjuszów, która przyłączyła się do misjonarzy. Jako współpracownik i doradaca zawsze był blisko Eugeniusza.
Pisząc do niego, Eugeniusz przekomarza sie z nim, podając mu wszelkie racje, dla których ten list nie był konieczny.
... Może byłoby bardziej zgodne ze ścisłym ubóstwem, gdybym zrezygnował z przyjemności napisania do ciebie, aby zaoszczędzić wydatki związane z przesyłką mego listu, tym bardziej, że wiem, iż nie jesteś pozbawiony wiadomości ode mnie, ponieważ ojciec Tempier troszczy się o to, aby ci je przekazać, a nawet przekazuje ci listy, jakie do niego pisuję. Ale prócz tego, iż byłoby to trochę zbyt daleko posuniętą troską o tę cnotę, nawet gdybym nie miał innego powodu do napisania do ciebie niż wzajemna przyjemność z korespondencji zgodnej z porządkiem.
Poza wielką przyjemnością, jaką odczuwa komunikując się z nim, wymienia powody, dla których istotne jest, aby między sobą utrzymywać osobiste relacje:
Jesteś superiorem najważniejszego domu w naszym Stowarzyszeniu, kierujesz nadzieją Zgromadzenia, jesteś jednym z głównych członków rodziny, a zatem jest rzeczą słuszną, abym od czasu do czasu pisał bezpośrednio do ciebie i dlatego robię to bez skrupułów oraz z całą satysfakcją, jaką odczuwam zawsze we wszystkich moich kontaktach z tobą, którego mam przyzwyczajenie i szczęście kochać prawie od czasu, kiedy istniejesz.
List do Hipolita Courtes 2.02.1826, w: EO I, t. VII, nr 221.
Mój ojciec nie powiedział mi, jak żyć, pozwolił mi poznać, jak on to robił. Clarence Budington Kelland
1 kwietnia - FINANSE - KŁOPOT SPRAWIAJĄ MI MOJE UBRANIA
Eugeniusz był zasadniczy, gdy chodziło o jego niepotrzebne wydatki osobiste. Pisząc z Rzymu do Tempier kreśli obraz, dokąd zaprowadziła go jego prostota.
Tymi pieniędzmi spłaciłem swoje długi, to znaczy zapłaciłem za dwa miesiące wyżywienia w domu, w którym mieszkam. Kłopot sprawiają mi moje ubrania. Trzeba widzieć, jak je oszczędzam. Korzystam z suchej pogody, dodzierając starych spodni, które są podziurawione na obu kolanach, w kroku, z przodu i z tyłu, ale sutanna przykrywa wszystko. Kiedy pada deszcz, trzeba podnieść tę przykrywkę, a wtedy zobaczono by tam zbyt wyraźnie. Mam za dużo półkoszulków, ale za to pończochy są moim utrapieniem. Za każdym razem, gdy je wciągam, muszę w nich robić dziury. Gdybym nie musiał codziennie pojawiać się u jakiegoś kardynała, nie zdejmowałbym brzydkiej sutanny, której zmarszczki pokrywałby mój piękny płaszcz. Ubieram ją rano przed wyjściem. Nie trzeba niczego bardziej niż umiłowania ubóstwa, aby mnie zmusić do ubierania się trzy razy dziennie, bo wieczorem, wracając, przebieram się jeszcze raz. Robię to dlatego, iż obawiam się, że jestem dopiero w połowie swego tutaj pobytu.
List do Henryka Tempier, 28.01.1825, w: EO I, t. VII, nr 221.
Nasze życie ubóstem jest tak samo istotne jak nasza praca. Tylko w niebie będziemy mogli zobaczyć pomoc, jaką zawdzięczamy ubogim, aby lepiej kochać Boga z ich powodu. Matka Teresa
31 marca - FINANSE - WE WSPÓŁPRACY Z BOŻĄ OPATRZNOŚCIĄ
Z Rzymu Eugeniusz dzieli się swą troską o finanse oblatów i koniecznością zaspokojenia potrzeb członków na przyszłość.
Chciałbym, aby ojciec nie tracił z widoku pewnej sprawy, o której ustawicznie myślę, to znaczy tego, że w Zgromadzeniu nie ma nikogo, kto posiadałby pieniądze i że w dniu, w którym zabraknie pewnych dochodów, będziemy bardzo zakłopotani wyżywieniem i ubraniem tylu ludzi. Wiem, że należy liczyć na Bożą Opatrzność, co zaleca chrześcijańska mądrość. Dlatego właśnie moim celem zawsze było robienie kapitału, dzięki któremu można byłoby zaradzić najpilniejszym potrzebom życiowym, oczywiście nie z myślą o gromadzeniu skarbów, lecz aby uzupełnić wyposażenie, jakie wszystkie zgromadzenia mają we wszystkich krajach świata, bo gdybyśmy pewnego dnia byli skazani tylko na stypendia mszalne, nie byłoby czym utrzymać naszych wspólnot. Jeżeli zużyje się te pieniądze na budowle, nie pozostanie nam nic. Proszę o tym pomyśleć, bo ci, którzy oddają się Bogu w Zgromadzeniu mają prawo do tego, aby zaradzono ich potrzebom.
List do Henryka Tempier, 22.01.1825, w: EO I, t. VII, nr 219.
Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro. Papież Jan Paweł II
28 marca - DŁUGO BĘDĄ PAMIĘTAĆ OŻYWIAJACE MNIE UCZUCIA I DRZEMIACĄ WE MNIE ENERGIĘ, ABY ODPIERAĆ SŁABE ARGUMENTY
Eugeniuszu, w tym świętym, lubię odkrywać na wskroś ludzką osobę, z jej zaletami i wadami. Co więcej, niezależnie jak niedoskonała była by ta osoba, był w stanie znaleźć Boga i nawiązać z nim głęboką i wspaniałomyślną relację we wszystkich sprawach. Dzisiejszy tekst w całości pochodzi z jego osobistego dziennika z podróży do Rzymu. W tym tekście widoczne są jego gwałtowne prowansalskie uczucia i jego wrażliwość. Uczestniczył w dorocznej mszy (wraz z nim i rojaliści) odprawianej w rocznicę ścięcia Ludwika XIV w 1793 roku. Nie tylko był wzruszony nabożeństwem, ale pod koniec mszy ogarnęło go uczucie niezadowolenia.
Po mojej mszy, przeniosłem się do kościoła świętego Ludwika Francuskiego, aby tam uczestniczyć w nabożeństwie w intencji Ludwika XIV... To nabożeństwo już lichsze być nie mogło; nie było ani przemówienia, ani odczytania testamentu, ani muzyki. Aby nam wynagrodzić, dobry superior bardzo uroczyście zaśpiewał prefację za zmarłych na ton wielkanocny i bożonarodzeniowy.
Wówczas udał sie do kościoła świętej Agnieszki na Placu Navonna, który znajduje się w miejscu jej męczeństwa, w domu publicznym.
Nie bardziej byłem zadowolony z nawiedzenia kościoła świetej Agnieszki. Było zbyt późno, abym mógł podziwiać wspaniałość budowli, widziałem je jeszcze nieco jaśniej dzięki świecom zapalonym w podziemiach, gdzie zeszliśmy po adoracji Boga w górnym kościele. Nigdy, moim zdaniem, bardziej wstrętnej i godnej napiętnowania pobożności. Tradycja głosi, że podziemia są domem publicznym, gdzie została wydana święta Agnieszka. Najpierw wcale w to nie wierzę, to miejsce jest okropne i upodabnia się do celi niż do tego rodzaju pomieszczenia. Ale to nieistotne, oczekuje się, abyście za wszelką cenę byli przekonani, że tak własnie jest i abyście o tym nie zapomnieli, pierwszą rzeczą, jaką zauważycie schodząc po schodach jest piękny napis, który już musiał nas tak bardzo zbudować podczas odmawiania brewiarza: « ingressa Agnes turpitudinis locum » [wejście Agnieszki na to miejsce bezeceństwa]. Miałem pokusę zawrócić z drogi, tak bardzo myśl o wejściu « in loco turpitudinis » napełniła mnie odrazą. Ale nie, trzeba było budować się aż do końca.
W pierwszej kaplicy po lewej, wchodząc do tego zakazanego miejsca na ołtarzu, w miejscu obrazu, znajduje się płaskorzeźba, która na pierwszy rzut oka wydawała mi się być bardzo dobrze zrobiona. Powiedziałem na pierwszy rzut oka, ponieważ w jednym momencie odwróciłem się od tego ohydztwa. Płaskorzeźba przedstawia świętą całkowicie nagą, mającą jedynie włosy za ubranie pomiędzy dwoma żołnierzami, którzy prowadzą ją gdzie i aby co robić? Historia a raczej tradycja mówią o tym wystarczająco.
Nadal nie mogę powstrzymać mego oburzenia, a dwaj łazarzyści, którzy tego wieczoru zechcieli poprzeć tę nikczemność, będą pamiętać o tym, co może wzbudzić we mnie uczucie i z jaką energią potrafię odrzucić błędne racje, ktore ma się odwagę przytaczać w tak skandalicznej sprawie.
Zanim wszedłem, do tego świętego miejca przyszedł budować się także nowicjat benedyktynów i nie wiem jakie kolegium dla duchowieństwa weszło tam po mnie. Zarówno mistrz nowicjuszów jak i rektor kolegium zasługiwaliby na to, aby trzymać ich napomnieć, a potem zawiesić na urzędzie, aby dać im czas na nauczenie się ich zawodu.
Dziennik rzymski, 21.01.1826, w:EO I, t. XVII.
Mów, kiedy jesteś zagniewany, a wygłosisz najlepsze przemówienie, którego ciągle bedziesz żałował. Ambrose Bierce
27 marca - ODWAŻNIE MYŚLEĆ
Eugeniusz czekając na kardynałów, którzy powinni się zebrać, aby dyskutować statut oblatów ciągle martwił się o zgromadzenie. Skomentuję niektóre jego listy i jego zmartwienia w Rzymie. W swej korespondencji z dostojnikami watykańskimi miał świadomość, że nie zrozumieli marzeń misjonarzy oblatów, którzy pomimo małej ich liczby śnili o tym, aby pewnego dnia zanieść Ewangelię na krańce ziemi.
Eminencjo, wydawało mi się, że zostałem zrozumiany ostatnim razem, gdy miałem zaszczyt rozmawiać z Waszą Eminencją, ale ksiadz sądzi, że prosiliśmy o specyficzne zatwierdzenie naszego Zgromadzenia tylko we Francji. To byłby bardzo szkodliwy błąd dla dobra, jakiego Zgromadzenie z Bożą pomocą zamierza dokonać, i byłbym nierozsądnym, gdybym przez tę kartkę musiał księdza zapewniać, że jednym z głównych powodów, jakie nas skłoniły do proszenia o zatwierzdenie Stolicy Apostolskiej, jest akurat gorące pragnienie, które mamy, aby dobrodziejstwo posług, jakie podejmują członkowie naszego Stowarzyszenia, pomnożyć w różnych częściach katolickiego świata, gdzie zostaliby wezwani zarówno przez naszego wspólnego Ojca wszystkich wierzących czy też przez biskupów z rozmaitych diecezji...
Wielu członków Zgromadzenia chętnie zgodziliby się, aby głosić wśród niewiernych, a kiedy będzie więcej członków, może dojść do tego, że ich przełożeni wyślą ich do Ameryki po to, aby wspomóc biednych katolików pozbawionych wszelkiego duchowego dobra czy też, aby dokonać nowych podbojów dla wiary.
List do kardynała Pedicini, 2.01.1826, w: EO I, t. XIII, nr 51.
Gdy myślicie odważnie, sprawy staną się wielkie. Emeri Lagasse
26 marca - WYDARZENIA NOSZĄCE ZNAMIĘ SZCZEGÓLNEJ OPIEKI.
Kiedy śledzę w duchu przebieg naszej sprawy, podziwiam dobroć Boga i poczuwam się do wielkiej wdzięczności. Do tej pory wszystko przejawia znamiona specjalnej opieki.
Jeszcze raz przed Eugeniuszem otwarły się drzwi, a papież zgodził sie na skrócenie widocznie nie mającej końca procedury zatwierdzenia.
Kto mógł przygotować mi trasy? Kto mógł skłonić głowę Kościoła, aby zechciał zrobić dla nas szczególny wyjątek? Kto skłania go do uznania za dobre wszystkiego, co mu przedstawiam? Komu zawdzięczamy, że wczoraj znów bez najmniejszej trudności zgodził się zwolnić mnie z niekończącego się badania przez ośmiu kardynałów, którzy może z trudem zgodziliby się na poniechanie na naszą korzyść systemu przyjętego dla wszystkich innych, oraz upoważnić kardynała Paca do zorganizowania u siebie małej Kongregacji trzech kardynałów, to znaczy dobrać sobie innego kardynała, który z kardynałem Pedicinim i arcybiskupem sekretarzem Kongregacji oceni książkę i przedstawi ich ocenę bezpośrednio Ojcu Świętemu?
Eugeniusz, na ile to było możliwe, starał się żyć w jedności z Bogiem. Dostrzegł boży palec w wydarzeniach.
Jest nim Bóg, władca serc, dzięki potężnemu wstawiennictwu Swego Syna, a naszego Pana. A zatem, mój drogi przyjacielu, jesteśmy tak daleko. Ojciec może zrozumieć jak sprawa się uprościła. Teraz od kardynała Paca zależy zorganizowanie u siebie, kiedy będzie chciał, małej Kongregacji. Choć to idzie trochę powoli, nie może się ciągnąć długo.
List do Henryka Tempier, 20.01.1825, w: EO I, t. VII, nr 219.
Nigdy nie bój się zachowywać ufności do znanego Boga pomimo nieznanej przyszłości. Corrie Ten Boom
25 marca - W PRZYKRYCH CHWILACH MODLITWA STAWAŁA SIĘ BARDZIEJ CZUŁA I NABIERAŁA CHARAKTERU WIĘKSZEJ POUFAŁOŚCI DZIECKA Z OJCEM
Ojciec wie, że od kiedy jestem w Rzymie, składam świętą ofiarę za powodzenie naszej sprawy. Zawsze gdy zjawiam się przed Najświętszym Sakramentem, mówię o tym naszemu Panu i gdy zwracam się do różnych świętych, proszę, żeby byli oni naszymi orędownikami. Odmawiam nawet w tym celu – chociaż nie dość dobrze – pewne modlitwy, takie jak litania do świętych i robię inne podobne rzeczy. Poza tym nie lekceważę niczego, co może podsuwać ludzka roztropność i nie szczędzę kroków, ani nie daję spoczynku swemu umysłowi aby współpracować z planami Bożej Opatrzności. Do tej pory wszystko powiodło się lepiej niż się spodziewaliśmy. Dobry Bóg dopuścił jednak parę alarmów i pozostawił miejsce na nieco niepokoju, ale nie odebrał nadziei. Przeciwnie, w przykrych chwilach modlitwa stawała się bardziej czuła i – ośmielę się powiedzieć – nabierała charakteru większej poufałości dziecka z ojcem.
List do Henryka Tempier, 20.01.1825, w: EO I, t. VII, nr 219.
Uważam, że oddanie i dziecięca ufność definiują autentycznego ducha ucznia. Brennan Manning